Bezpieczeństwo konta osobistego to podstawa spokojnego korzystania z bankowości. W artykule wyjaśniamy, jak chronić swoje dane, pieniądze i tożsamość.
Dlaczego bezpieczeństwo konta osobistego nie jest sprawą oczywistą?
Choć logowanie do banku online może wydawać się rutyną, codzienność pokazuje, że to nie wystarcza. Przestępcy stosują wyrafinowane metody, by przejąć dostęp do kont. Z danych CERT Polska wynika, że tylko w 2023 roku zgłoszono ponad 400 tysięcy incydentów związanych z cyberzagrożeniami, z czego duża część dotyczyła właśnie bankowości internetowej. Wystarczy jedno kliknięcie w fałszywy link albo instalacja aplikacji z niepewnego źródła, by oszczędności były zagrożone. W tej grze nie wygrywa ten, kto ufa systemom, ale ten, kto zna zagrożenia i reaguje z wyprzedzeniem.
Jak działa uwierzytelnianie dwuskładnikowe i dlaczego warto je aktywować?
Uwierzytelnianie dwuskładnikowe polega na potwierdzeniu tożsamości przy pomocy dwóch elementów: hasła oraz dodatkowego kodu, który najczęściej trafia na telefon użytkownika. Dzięki temu nawet jeśli ktoś pozna login i hasło, nie będzie miał dostępu do konta bez drugiego składnika. Banki oferują takie rozwiązania bez dodatkowych opłat, a skuteczność tej metody potwierdzają dane Google – zabezpieczenie to blokuje ponad 96% prób przejęcia kont. Aktywacja zajmuje minutę, a skutecznie ogranicza ryzyko nieautoryzowanych transakcji.
Dlaczego silne hasło to nadal fundament bezpieczeństwa?
Użytkownicy kont osobistych często bagatelizują znaczenie hasła. Łatwe do zapamiętania ciągi, takie jak „123456” czy „Kasia1985”, stają się łupem dla programów do łamania zabezpieczeń w zaledwie kilka sekund. Silne hasło do konta bankowego powinno być długie, zawierać duże i małe litery, cyfry i znaki specjalne. Dobrym wsparciem są menedżery haseł – bezpieczne narzędzia, które przechowują dane logowania bez potrzeby ich zapamiętywania. Ważne jest też, aby nie korzystać z tego samego hasła w wielu serwisach. Jedno wyciekuje – tracisz wszystko.
Jak rozpoznać i uniknąć ataków phishingowych?
Phishing to próba wyłudzenia danych poprzez podszywanie się pod zaufane instytucje. Oszuści rozsyłają wiadomości e-mail, SMS-y lub komunikaty w aplikacjach, zachęcając do kliknięcia w link prowadzący do fałszywej strony banku. Taki link często wygląda bardzo podobnie do oryginału – różni się jedną literą w adresie lub brakiem certyfikatu bezpieczeństwa. Zasada jest prosta: nie loguj się do banku przez link otrzymany w wiadomości. Najbezpieczniej jest samodzielnie wpisać adres strony w przeglądarce. Jeśli coś wzbudza podejrzenia – skontaktuj się bezpośrednio z bankiem.
Czy aplikacja mobilna banku jest bezpieczna?
Według Związku Banków Polskich z aplikacji mobilnych banków korzysta dziś ponad 18 milionów osób. Dobrze zaprojektowana aplikacja z oficjalnego źródła to bezpieczne narzędzie, pod warunkiem, że jest używana rozsądnie. Aktualizowanie aplikacji oraz systemu operacyjnego telefonu to podstawowe działania, które chronią przed lukami bezpieczeństwa. Nigdy nie należy instalować aplikacji bankowych z linków wysyłanych w wiadomościach – nawet jeśli pochodzą od znajomych. Unikaj logowania się do banku przez publiczne Wi-Fi. Jeśli nie masz wyjścia, użyj VPN, by połączenie było zaszyfrowane.
Dlaczego limity transakcyjne to skuteczna forma zabezpieczenia?
Limity transakcyjne działają jak bariera ochronna. Ustawiając dzienny limit przelewów lub limit płatności kartą, użytkownik ogranicza możliwość wypłaty większych kwot w razie przejęcia konta. Przykład: jeśli limit dzienny to 500 zł, a konto zostanie przejęte, nie dojdzie do wypłaty większej sumy. Tę funkcję można aktywować samodzielnie w panelu bankowości online. Przydaje się też osobom, które udostępniają konto bliskim – np. dziecku lub osobie starszej. Ograniczenie transakcji chroni przed przypadkowym opróżnieniem konta.
Jakie dane osobowe warto chronić i jak je zabezpieczać?
Dane osobowe takie jak PESEL, numer dowodu osobistego, adres zamieszkania czy nazwisko panieńskie matki to informacje, których nie powinno się podawać bez ważnego powodu. Cyberprzestępcy potrafią wykorzystać je do zaciągania pożyczek na cudze dane lub otwierania kont w bankach. Jeżeli nie jesteś pewien, czy formularz online jest bezpieczny – zrezygnuj. Dodatkowym zabezpieczeniem jest monitorowanie zapytań w Biurze Informacji Kredytowej. Pojawienie się nieznanego wniosku o kredyt to sygnał ostrzegawczy, którego nie należy ignorować.
Co robić, gdy podejrzewasz naruszenie bezpieczeństwa konta?
Gdy coś się nie zgadza – na koncie pojawia się przelew, którego nie zlecałeś, otrzymujesz podejrzane powiadomienia albo nie możesz się zalogować – liczy się każda minuta. Pierwszy krok to kontakt z bankiem i zablokowanie konta. Następnie warto powiadomić CERT Polska oraz zastrzec dowód osobisty, jeśli istnieje podejrzenie kradzieży tożsamości. Nie należy czekać ani próbować rozwiązać sytuacji samodzielnie. Im szybciej zareagujesz, tym większe szanse na odzyskanie pieniędzy i zablokowanie dalszych działań przestępców.
Jacek Grudniewski
Ekspert portalu Informacjakredytowa.com
