Mechanizm podzielonej płatności, znany jako split payment, stanowi istotny element systemu podatkowego VAT w Polsce. Jego głównym celem jest zwiększenie transparentności transakcji oraz ograniczenie możliwości oszustw podatkowych związanych z VAT. Wprowadzony w 2019 roku, split payment wywołuje wiele pytań oraz wymaga dokładnego zrozumienia przez podmioty gospodarcze.
Split payment polega na podziale płatności za nabyte towary i usługi na dwie części: kwotę netto, która jest przekazywana na zwykły rachunek bankowy sprzedawcy, oraz kwotę VAT, która jest wpłacana na specjalny rachunek VAT sprzedawcy. Taka konstrukcja płatności zapewnia, że środki przeznaczone na VAT są wykorzystywane wyłącznie na cel podatkowy, co znacząco utrudnia wyłudzenia VAT.
Warunki i zakres obowiązkowego split payment
Obowiązkowe stosowanie mechanizmu split payment w 2023 roku dotyczy określonych warunków. Przede wszystkim, musi być wystawiona faktura przez polskiego sprzedawcę z doliczonym VAT, a jej wartość brutto musi przekraczać 15 000 zł. Dodatkowo, mechanizm ten dotyczy faktur, na których przynajmniej jedna pozycja odnosi się do towarów z załącznika nr 15 do ustawy o VAT. W przypadku niespełnienia tych kryteriów, stosowanie split payment jest dobrowolne.
Korzyści i sankcje
Korzyści płynące ze stosowania split payment to przede wszystkim zabezpieczenie przed ryzykiem karnych odsetek za zwłokę oraz możliwość przyspieszonego zwrotu VAT. Ponadto, podatnicy stosujący ten mechanizm mogą liczyć na domniemanie należytej staranności w rozliczeniach podatkowych.
Natomiast sankcje za niestosowanie obowiązkowego split payment mogą być surowe. Grozi za to dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% nieopłaconego VAT, a w skrajnych przypadkach nawet kara grzywny do około 35 milionów złotych.
Kontrowersje i wyzwania
Mechanizm split payment budzi pewne kontrowersje, zwłaszcza w kontekście jego praktycznego stosowania. Problemy mogą pojawić się przy fakturach korygujących, potrąceniach wzajemnych czy płatnościach kartą. Niekiedy przepisy są interpretowane różnie, co może prowadzić do niejasności i wątpliwości wśród podatników.
Ważne jest, aby przedsiębiorstwa dokładnie analizowały swoje transakcje pod kątem obowiązku stosowania split payment, aby uniknąć ryzyka sankcji. W razie wątpliwości warto skorzystać z pomocy doradców podatkowych lub zasięgnąć interpretacji indywidualnej.
Podsumowanie
Split payment w VAT to istotne narzędzie w walce z oszustwami podatkowymi, które wymaga od przedsiębiorców zrozumienia i odpowiedniej aplikacji w praktyce gospodarczej. Jego stosowanie wiąże się z korzyściami, ale również wymaga świadomości potencjalnych ryzyk i sankcji. Kluczowe dla przedsiębiorców jest poznanie warunków i zasad obowiązywania split payment, aby efektywnie i bezpiecznie prowadzić działalność gospodarczą w zgodzie z przepisami podatkowymi.
Jacek Grudniewski
Informacjakredytowa.com
